Een Kaukasische Vleugelnoot is niet zo oud als hij er uit ziet (1)

Aart van Dragt

De Kaukasische vleugelnoot (Pterocarya fraxinifolia) is een boom met een woeste uitstraling. In Ridderkerk zijn ze onder meer te zien in het Savorin Lohmanpark. In het Donckse bos en aan het Margrietplein staat ook een prachtig exemplaar. De boom is te herkennen aan een diep gegroefde schors. In de winter vallen de zgn. naakte knoppen op die als kwastjes aan het einde van de takken staan. Hieruit groeit straks een geveerd blad bestaande uit 11 tot 21 blaadjes.

De boom op de foto staat aan een klein tussenpaadje nabij de Grote vijver aan de oostkant van het park van Het Huys ten Donck. Bij deze boom zien we een lastige eigenschap van de soort. Het voetpad wordt bijna overwoekerd door worteluitlopers van de vleugelnoot, tot op wel 25 meter van de stam en die daarbij zelfs de wortels van een andere boom passeren! De worteluitlopers laten zich alleen door een naast gelegen sloot ophouden. Slechts door regelmatig de onderbegroeiing te maaien kan het pad nog belopen worden. De boom zelf is hol, door twee openingen in de stam is het mogelijk elkaar een hand te geven. Op zich is de boom kerngezond maar het ontbreken van kernhout en de grote gaten in de stam maken de boom kwetsbaar voor een flinke storm. Mocht de boom afbreken dan staan honderden worteluitlopers klaar om zijn plaats over te nemen.

Zoals zijn Nederlandse naam al zegt is de boomsoort afkomstig uit de Kaukasus, Armenië en Noord-Iran alwaar hij in bergbossen groeit.
Zijn Latijnse soortnaam heeft hij te danken aan zijn oneven geveerde bladeren die wat weg hebben van de bladeren van een es (Fraxinus).

Het is een sierlijke boom met forse bladeren waaraan trossen nootvruchten hangen die elk voor zich voorzien zijn van vleugeltjes. Een zo’n tros is 20 tot 40 cm lang en bestaat uit tweevleugelige nootvruchtjes. Hieraan heeft de boom zijn naam te danken. In het voorjaar is de boom voorzien van tot 20 cm lange groene katjes .De vleugelnoot is een familielid van onze walnoot. Een gezamenlijk kenmerk is het hebben van geladderd merg dat zichtbaar wordt als je een takje splijt. De boom groeit het best op vochtige grond. Hij lijkt al snel ouder dan zijn werkelijke leeftijd.

Voor een bezoek aan het park van Het Huys ten Donck heeft u een wandelkaart nodig:
Zo komt u aan een wandelkaart voor het Donckse Bos.

 

De Kaukasische vleugelnoot (2)

Aart van Dragt

Op het Margrietplein in Slikkerveer staat imposante Kaukasische vleugelnoot (Pterocarya fraxinifolia). De boom strekt zijn takken boven een groot oppervlakte uit. Door de brede kroon en zijn gegroefde schors denk je al snel dat het een hele oude boom is, toch is deze boom waarschijnlijk niet ouder dan vijftig jaar. De boom staat in een plantsoentje maar in het donker onder de boom willen maar weinig struiken meer groeien. Honden doen hier hun toilet. Maar dankzij de losse grond heeft de boom zo goed kunnen gedijen. Jaren geleden is een enorme tak verwijderd. Insecten en schimmels hebben het kernhout zichtbaar aangetast. De boom laat zien hoe vitaal hij is en doet manhaftige pogingen om deze forse wond te overgroeien maar zal nog vele jaren nodig hebben.

Zoals zijn Nederlandse naam al zegt is de boomsoort afkomstig uit de Kaukasus, Armenië en Noord-Iran alwaar hij in bergbossen groeit. Zijn Latijnse soortnaam heeft hij te danken aan zijn oneven geveerde bladeren die wat weg hebben van de bladeren van een es (Fraxinus). Het is een sierlijke boom met forse bladeren waaraan trossen nootvruchten hangen die elk voor zich voorzien zijn van vleugeltjes. Het is een familielid van onze walnoot. Een gezamenlijk kernmerk is het hebben van geladderd merg dat zichtbaar wordt als je een takje splijt. De boom broeit het best op vochtige grond. In het Donkse bos staan meerdere exemplaren, twee zijn er naast een sloot aangeplant. Hier is ook een lastige eigenschap van de boom te zien. Een voetpad wordt bijna overwoekerd door worteluitlopers van de vleugelnoot, tot op wel 25 meter van de stam en daarbij zelfs de wortels van een andere boom passeert! De boom zelf is hol, door twee openingen in de stam is het mogelijk elkaar een hand te geven. Op zich is de boom kerngezond maar het ontbreken van kernhout en de grote gaten in de stam maken de boom kwetsbaar voor een flinke storm. Mocht de boom afbreken dan staan honderden worteluitlopers klaar om zijn rijk over te nemen. Langs de Benedenrijweg heeft de gemeente enkele jaren geleden de vleugelnoten verwijderd omdat het verwijderen van uitlopers veel tijd kost. Hopelijk blijft onze boom aan de Margrietstraat nog lang staan zodat de hele omgeving ervan kan blijven genieten.